Keurig op tijd voor een mooie plaats op het mammoetdoek kwam één
van de grootste gebouwen van de omgeving gereed in de open ruimte tussen
de dorp- en badversie van Scheveningen. Dat was de Sofia Stichting, een
rechthoekig tehuis voor arme kinderen, twee verdiepingen en een zolder
hoog opgetrokken in simpele rode bakstenen. Nette gordijntjes hingen weldra
voor alle ramen. Aan de achterkant strekten de duinen zich breed en diep
uit. Aan de voorkant scheidden alleen het hoge Seinpostduin en de klinkers
van de Wassenaarsche straat, vanaf 1890 Gevers Deynootweg, het gebouw
van de nog niet door golfbrekers getemde zee.
Degelijk en evenwichtig stond het nieuwe gebouw erbij, zowel op het doek
van Mesdag als in werkelijkheid. Het straalde zekerheid uit, maar dat
was schijn. De ontstaansgeschiedenis kende juist een overmaat aan spanning.
Spanning die 's lands notabelen verdeeld hield, twisten tussen steden
met zich meebracht en zelfs reikte tot in de koninklijke familie. Op een
merkwaardige manier was de Sofia Stichting vanaf het allereerste begin
een spiegel van kenteringen in tijd en samenleveing.
Het tehuis was gewijd aan de nagedachtenis van koningin Sophie, de eerste
echtgenote van koning Willem III. In haar tijd was deze vorstin geliefd
vanwege haar intellectuele gaven en daadwerkelijke belangstelling voor
liefdadigheid. Aan haar actieve leven kwam op 4 juni 1877 een einde. Alle
belangrijke kranten van Nederland verschenen met rouwranden om de pagina's,
toen zij haar overlijdensbericht moesten publiceren.
Twee dagen later stond in het Haagse dagblad Het Vaderland het volgende
proza te lezen: -"Vereenigen wij ons dan, wij Nederlandsche Vrouwen,
om een bloem der liefde op de groeve onzer beminde Vorstin te leggen;
en zij het dan slechts een nederige bloeme, toch een immortelle, onsterfelijk
als de herinnering, die Hollands ontslapen Koningin in onzer harten achterliet".
Deze oproep was gericht aan "Vrouwen van Nederland" en verscheen
anoniem, een tekenende werkwijze.